Nowotwór jajnika – jeden z najczęściej występujących nowotworów kobiecych

Rak jajnika to niezwykle trudny przeciwnik. Choroba długo nie daje objawów, nie istnieją też badania profilaktyczne, które pozwoliłyby ustrzec się przed chorobą. To sprawia, że rak jajnika, jest drugim po raku trzonu macicy najczęściej występującym nowotworem ginekologicznym.

Co roku taką diagnozę słyszy ok. 3700 Polek. Połowa z nich to kobiety w wieku 50-70 lat. W 75% przypadków nowotwór rozpoznawany jest w stadium zaawansowanym, co utrudnia leczenie i pogarsza rokowania.

Wiedza, która może uratować życie

Aby rozpowszechniać wiedzę na temat zagrożenia tym nowotworem i sposobów minimalizowania ryzyka zachorowania, 8 maja obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Raka Jajnika. Wiedza na temat czynników ryzyka zwiększających prawdopodobieństwo zachorowania na raka jest kluczowa. Pomaga zachować czujność onkologiczną, polegającą na obserwacji swojego organizmu pod kątem wszystkich niepokojących objawów, które mogą wskazywać na początki nowotworu.

Wśród głównych czynników ryzyka wymienia się:

• wiek powyżej 50 lat
• przebycie menopauzy
• rak jajnika w rodzinie
• odziedziczone nieprawidłowe geny (BRCA1 i BRCA2)
• stymulacja owulacji
• niepłodność, bezdzietność
• endometrioza
• nadmierna masa ciała
• palenie papierosów
• cukrzyca.

– Nowotwory w rodzinie, takie jak rak piersi, rak jajnika, rak jelita grubego lub rak trzustki powinny być sygnałem, by zgłosić się na badania genetyczne pod kątem występowania mutacji w genach BRCA1 i BRCA2. Są one kojarzone głównie ze zwiększonym ryzykiem rozwoju raka piersi, tymczasem mają także duży wpływ na wyższe prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwór jajnika – tłumaczy dr Grzegorz Cwynar, specjalista ginekologii onkologicznej.

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworu, nosicielkom mutacji zaleca się obustronne wycięcie przydatków po zakończeniu planów rozrodczych. Zalecany jest też zdrowy tryb życia i regularne wizyty ginekologiczne, w tym wykonywanie USG przezpochwowego. Ważna jest także samokontrola i zwracanie uwagi na wszelkie niepokojące objawy.

Co powinno wzbudzić niepokój?

W pierwszym okresie nowotwór rozwija się w organizmie w sposób bezobjawowy, dlatego zwykle wykrywa się go już w zaawansowanych stadiach. Objawy, które mogą wskazywać na rozwój choroby, to:

• krwawienia z pochwy
• ból w podbrzuszu
• problemy z oddawaniem moczu
• objawy gastryczne, takie jak: wzdęcia, powiększenie obwodu brzucha, uczucie pełności, odbijanie, zaparcia lub biegunki
• uczucie ciągłego zmęczenia.

U osób z zaawansowanym rakiem jajnika poza obecnością guza w jajniku można zaobserwować:

• płyn w jamie brzusznej
• podwyższone stężenie antygenu CA-125.

Jak leczy się raka jajnika?

Leczenie nowotworu jajnika polega na przeprowadzeniu zabiegu operacyjnego celem usunięcia jak największej ilości tkanki nowotworowej.

– Zabiegi w raku jajnika należą do trudnych.  Ta trudność nie tylko polega na konieczności posiadania umiejętności chirurgicznych do wykonania cytoredukcyjnej operacji. W przypadku raka jajnika szczególnie istotne jest podjęcie właściwej decyzji o zakresie operacji już na jej początku. Zakres operacji musi być dostosowany do pacjentki tak, aby pacjentka odniosła korzyść z leczenia operacyjnego. Do tego, oprócz odpowiedniej operacji, potrzebna jest skoordynowana współpraca z onkologami klinicznymi – tłumaczy dr Grzegorz Cwynar, specjalista ginekologii onkologicznej, który przeprowadza operacje w raku jajnika.

Po operacji tak wcześnie jak jest to możliwe, pacjentka zostaje poddana chemioterapii.

Warto wiedzieć, że do czynników zmniejszających ryzyko wystąpienia raka jajnika zalicza się m.in.

• antykoncepcja hormonalna
• karmienie piersią
• wycięcie jajników i jajowodów
• wycięcie macicy.

Naukowcy na całym świecie prowadzą badania nad nowymi metodami wykrywania i leczenia nowotworu jajnika, tak aby walka z tą chorobą stała się skuteczniejsza.

/w materiale wykorzystano dane ze strony pacjent.gov.pl/